Jak zbudowane są wahacze i jak je naprawiać?
Wahacze to jedne z podstawowych elementów zawieszenia pojazdu. Łączą nadwozie samochodu z piastami kół i pozwalają utrzymać je w odpowiedniej pozycji. Wahacze są zatem niezwykle istotne dla komfortu prowadzenia pojazdu oraz bezpieczeństwa kierowcy i pasażerów. Ich budowa nie jest skomplikowana, lecz poszczególne komponenty mogą ulec zniszczeniu lub zużyciu, a wówczas konieczna będzie ich wymiana. Z uwagi na stan polskich dróg, zalecamy regularny przegląd oraz cykliczną regenerację wahaczy. W tym artykule opisujemy konstrukcję wahacza oraz proces postępowania w przypadku jego awarii.
Budowa wahaczy samochodowych
Wahacz samochodowy to jednolity, trwały element wykonany ze stali konstrukcyjnej lub żeliwa (w droższych, sportowych autach również z aluminium), który jedną stroną przymocowany jest do zwrotnicy koła, a drugą do zawieszenia pojazdu. Wahacz składa się z trzech elementów:
- metalowego profilu (najczęściej w kształcie trójkąta lub litery U),
- sworznia,
- metalowo-gumowej tulei (silentblocka).
Metalowy profil stanowi główny element wahacza i jest jednocześnie jedną z najtwardszych i najbardziej odpornych na uszkodzenia części zawieszenia. Do niego od strony koła dołączony jest sworzeń, który odpowiada za skręcanie i utrzymanie właściwego kierunku jazdy. Od strony nadwozia z kolei montuje się tuleję, zwaną silentblockiem, której zadaniem jest tłumienie drgań przenoszonych do wnętrza pojazdu podczas jazdy.
Dlaczego i kiedy warto wymieniać wahacze?
Awarie wahaczy związane są najczęściej ze zużyciem sworzni lub tulei. Elementy te niszczeją w miarę upływu czasu, dlatego w każdym pojeździe prędzej czy później konieczna będzie ich wymiana. Zużyte komponenty wahaczy powodują obniżenie komfortu kierowania pojazdem i opóźnienie reakcji kół na ruchy kierownicą, a w skrajnych przypadkach mogą stanowić przyczynę utraty kontroli nad pojazdem. Regeneracja wahaczy jest zatem niezwykle istotna ze względów bezpieczeństwa. Profil główny wahacza rzadko ulega zużyciu, lecz jest to część narażona na działanie procesów korozyjnych, które mogą ją osłabić. Pęknięcie wahacza natomiast, szczególnie przy dużej prędkości, może skończyć się wypadkiem. Skorodowany element należy zatem wymienić.
Jak naprawiać wahacze?
Wahacze co do zasady nie podlegają naprawie, lecz najczęściej wymienia się ich zużyte bądź uszkodzone elementy. W przypadku zniszczenia profilu głównego wymienia się cały komponent. Wymiany dokonuje się korzystając z podnośnika samochodowego. Zawsze wymienia się oba wahacze (oba sworznie lub obie tuleje) w obrębie jednej osi kół. W tym celu trzeba odkręcić koła na danej osi, rozkręcić sworznie i zamontować nowe komponenty. Po zakończeniu prac serwisowych wymagane jest ustawienie geometrii kół.